Na terenie dzisiejszego Kazimierza już na początku średniowiecza istniała osada Wietrzna Góra. Pod koniec XII w. (1181) książę Kazimierz Sprawiedliwy nadał ją, wraz z przyległymi jej wioskami, siostrom norbertankom z krakowskiego Zwierzyńca. Prawdopodobnie, to właśnie siostry, na cześć swego dobrodzieja, zmieniły nazwę osady na „Kazimierz”. Najstarszy dokument, w którym wystąpiła ta nazwa pochodzi z 1249 roku.

Znajdująca się w Kazimierzu baszta to kamienna wieża jeszcze z czasów średniowiecza, która prawdopodobnie jest pozostałością po pierwotnym zamku. W połowie XIV w. Kazimierz Wielki rozkazał wznieść poniżej baszty kamienny zamek, z którym wiąże się legenda opowiadająca o związku tego króla i pięknej Żydówki Estery, dla której to władca miał wybudować w pobliskiej Bochotnicy zamek, połączony lochami z kazimierską fortecą. Król Kazimierz nadał także osadzie prawa miejskie.

Wiek XVI i XVII to czas rozkwitu miasta, które dzięki położeniu nad Wisłą, stanowiącą w tamtym czasie główny szlak handlowy, wzbogaciło się na handlu, szczególnie zbożem. Okres ten upamiętniają piękne spichlerze zbożowe znajdujące się wzdłuż brzegu rzeki, jak również miasto zbudowane na planie renesansowym wraz z udekorowanymi kamienicami należącymi niegdyś do bogatych kazimierskich rodów kupieckich Przybyłów, Górskich, Celejów. Kazimierz od tego czasu posiada już także trzy świątynie, z których najpiękniejsza, Fara, została odnowiona w stylu renesansu lubelskiego. W 1620 umieszczono w niej największe wówczas w Polsce organy.

Kres świetności miasta, które nigdy już nie odzyskało dawnej pozycji, nadszedł wraz z potopem szwedzkim. Po upadku powstania styczniowego Kazimierz stracił prawa miejskie oraz został zdegradowany do rangi osady wiejskiej.

Po I wojnie światowej Kazimierz stał się mekką artystów, szczególnie malarzy. W 1923 profesor Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie, Tadeusz Pruszkowski, zainicjował organizowanie tu letnich plenerów malarskich dla swoich studentów. Doprowadziło to do zawiązania się Bractwa św. Łukasza, do którego należał m.in. uczeń profesora Pruszkowskiego, który osiadł w Kazimierzu na stałe, Antoni Michalak. W 1927 miasto odzyskało prawa miejskie.

II wojna światowa zakończyła istniejącą w miasteczku od średniowiecza wspólnotę chrześcijańsko-żydowską. Obecnie, po ludności wyznania mojżeszowego pozostała jedynie XVIII-wieczna synagoga, budynek jatek koszernych i kirkut.

Po wojnie Kazimierz odrodził się jako ośrodek artystyczny i turystyczny. Ponownie zaczęli przyjeżdżać tu malarze pejzażyści, na stałe osiedli Maria i Jerzy Kuncewiczowie. Odbywają się także festiwale, takie jak Ogólnopolski Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych, Festiwal Artystyczny i Filmowy „Lato Filmów”, jak również letnie koncerty muzyki organowej i kameralnej w Farze. Miejscami godnymi zwiedzenia są muzea (Muzeum Przyrodnicze, Kamienica Celejowska, Muzeum Sztuki Złotniczej) oraz Kuncewiczówka i liczne galerie sztuki.

Źródło: Krąg Młodych Miłośników Starego Kazimierza